Bursa'da İpekçilik (1837-1990)

Stok Kodu:
9786059968621
Boyut:
23x30 cm
Sayfa Sayısı:
496
Basım Yeri:
Bursa
Basım Tarihi:
2017
Kapak Türü:
Ciltli
Kağıt Türü:
1. hamur
Dili:
Türkçe
Kategori:
900,00TL
Aynı gün kargo
9786059968621
362347
Bursa'da İpekçilik (1837-1990)
Bursa'da İpekçilik (1837-1990)
900.00

Orhan Bey zamanında Osmanlı Devleti’nin başkenti olması ile birlikte Bursa; kısa bir süre sonra ipek ticaretinin Anadolu’daki merkezi haline gelmiş, İranlı ipek tâcirleri ile İtalyan ticâret erbâbı arasında ticarî ilişkilerin gerçekleştirildiği önemli bir merkez olmuştur. 15. yüzyılın sonlarında Bursa’da 1000 kadar ipekli dokuma tezgâhı vardır ve Bursa yüksek kalitede ipekli üretimin yapıldığı sanayii merkezidir. 1487 tarihli Hudâvendigâr Sancağı tahrir defterinde, Bursa mîzânı mukataasının yılda 2.587.000 akçalık geliri olduğunun kaydedilmesi, şehirdeki ipek ve kumaş ticâretinin büyüklüğünü ortaya koymaktadır. Ayrıca Türk dokumacılığında Bursa’nın ne kadar ileri olduğu, 1502 tarihli Bursa İhtisâb Kanûnnâmesinde belirtilen kumaşların atkısı ve çözgüsü, boya miktarı, bükümleri ve kumaşlarda kullanılması gereken teller ile ilgili esaslardan anlaşılmaktadır.

19. yüzyılın başlarına kadar Bursa’da ham ipeğin üretimi evlerde ve mahallelerde geleneksel yöntemlerle ve tepme mancınıklar vasıtasıyla yapılmış, üretilen kumaşlar ise iyi örgütlenmiş esnaf teşkilatları aracılığıyla imâl edilmiştir. Ancak 19. yüzyıla gelindiğinde birçok alanda görüldüğü gibi, sektörde de değişimi başlatacak yenileşme sürecine girilmiştir. Bu yenileşme süreci Avrupa’da yaşanan gelişmelere paralel bir şekilde ortaya çıkmıştır. Buharla ipek çekimi yapan ilk fabrikalar 1805 yılında Fransa’da ve 1815 yılında İtalya’nın Lombardiya bölgesinde kuruldular. 1824 senesinde ise Fransa’nın Lyon şehrinde buhar gücü ile çalışan ve kozadan ipek tellerini çeken makineler kullanılmaya başlandı. Bu sayede kozaların sıcak suda tutularak içindeki böceklerin öldürülmesi ve buhar sayesinde koza tellerinin yumuşatılması ile ipek tellerinin çekimi işi hızlandırılmış oldu. Buhar gücü ile çalışarak ipek teli çeken ve ipek ipliği üreten filatür fabrikaları, Avrupa finans kapitalinin ülkeye girişi ile kısa süre sonra Osmanlı Devleti’nin ipek üretim merkezi olan Bursa’da da oluşturulmaya başlanmıştır. 19. yüzyılın ortalarında bu fabrikalar, başta Lyon kenti olmak üzere Avrupa’nın çeşitli şehirlerindeki dokuma tezgâhlarında kullanılmak üzere ipek ipliği üretmektedirler.

Orhan Bey zamanında Osmanlı Devleti’nin başkenti olması ile birlikte Bursa; kısa bir süre sonra ipek ticaretinin Anadolu’daki merkezi haline gelmiş, İranlı ipek tâcirleri ile İtalyan ticâret erbâbı arasında ticarî ilişkilerin gerçekleştirildiği önemli bir merkez olmuştur. 15. yüzyılın sonlarında Bursa’da 1000 kadar ipekli dokuma tezgâhı vardır ve Bursa yüksek kalitede ipekli üretimin yapıldığı sanayii merkezidir. 1487 tarihli Hudâvendigâr Sancağı tahrir defterinde, Bursa mîzânı mukataasının yılda 2.587.000 akçalık geliri olduğunun kaydedilmesi, şehirdeki ipek ve kumaş ticâretinin büyüklüğünü ortaya koymaktadır. Ayrıca Türk dokumacılığında Bursa’nın ne kadar ileri olduğu, 1502 tarihli Bursa İhtisâb Kanûnnâmesinde belirtilen kumaşların atkısı ve çözgüsü, boya miktarı, bükümleri ve kumaşlarda kullanılması gereken teller ile ilgili esaslardan anlaşılmaktadır.

19. yüzyılın başlarına kadar Bursa’da ham ipeğin üretimi evlerde ve mahallelerde geleneksel yöntemlerle ve tepme mancınıklar vasıtasıyla yapılmış, üretilen kumaşlar ise iyi örgütlenmiş esnaf teşkilatları aracılığıyla imâl edilmiştir. Ancak 19. yüzyıla gelindiğinde birçok alanda görüldüğü gibi, sektörde de değişimi başlatacak yenileşme sürecine girilmiştir. Bu yenileşme süreci Avrupa’da yaşanan gelişmelere paralel bir şekilde ortaya çıkmıştır. Buharla ipek çekimi yapan ilk fabrikalar 1805 yılında Fransa’da ve 1815 yılında İtalya’nın Lombardiya bölgesinde kuruldular. 1824 senesinde ise Fransa’nın Lyon şehrinde buhar gücü ile çalışan ve kozadan ipek tellerini çeken makineler kullanılmaya başlandı. Bu sayede kozaların sıcak suda tutularak içindeki böceklerin öldürülmesi ve buhar sayesinde koza tellerinin yumuşatılması ile ipek tellerinin çekimi işi hızlandırılmış oldu. Buhar gücü ile çalışarak ipek teli çeken ve ipek ipliği üreten filatür fabrikaları, Avrupa finans kapitalinin ülkeye girişi ile kısa süre sonra Osmanlı Devleti’nin ipek üretim merkezi olan Bursa’da da oluşturulmaya başlanmıştır. 19. yüzyılın ortalarında bu fabrikalar, başta Lyon kenti olmak üzere Avrupa’nın çeşitli şehirlerindeki dokuma tezgâhlarında kullanılmak üzere ipek ipliği üretmektedirler.

Yorum yaz
Bu kitabı henüz kimse eleştirmemiş.
Kapat